Виктор Правдин "Парыж, Эйфелева вежа і…"

Раман вядомага беларускага пісьменніка Віктара Праўдзіна з прываблівай назвай“Парыж, Эйфелева вежа і…” – пра наш супярэчлівы час. Лёс звычайнага чалавека, якіжыве ў ХХІ стагоддзі, займаецца бізнесам, пададзены аўтарам у захапляльнай форме. Апачынаецца твор банальнай гісторыяй. Галоўны герой Алесь Гурскі вяртаецца зкамандзіроўкі, жонка Люся ў гэты час яго не чакае…Напоўніцу разгортваецца жыццё і селяніна, і бізнесмена, і прадпраймальнікаў: адгалоўных рэдактароў газет і старшыні СПК, ад пастуха, пастушкі і трактарыстаў дачыноўнікаў з дэпутацкім мандатам. Развагі пра чалавечыя адносіны, дзе ёсць каханне іздрада, пра апантаную працу сапраўдных хлебаробаў, пра тых, хто без “украсці і выпіць”жыць не можа, а таксама пра дагэтуль не знішчаных “браткоў”.Кропка аповеду ставіцца… у Парыжы!Адрасавана нашаму сучасніку з пажаданнем добрага настрою.

date_range Год издания :

foundation Издательство :Автор

person Автор :

workspaces ISBN :

child_care Возрастное ограничение : 12

update Дата обновления : 17.06.2023


Цiхан не вытрымаy здзеку, кiнуyся на зяцька з кулакамi, пакацiлiся мужыкi па зямельцы. Цесць-здаравяк ухопiць крыyдзiцеля i сiлiцца зяця таксама торкнуць тварам у тое самае курынае месiва, а зяць-уюн лоyкi, не паддаецца, праз секунду выслiзне з жалезных абдымкаy – i yжо на шырачэзнай цесцевай спiне…

Капусту, моркву, буракi, гуркi, парнiк з памiдорамi i перцамi – усё здратавалi, загубiлi yраджай… Ужо i плот захiстаyся, затрашчаy пад напорам перапэцканых цел, i толькi некалькi вёдзер халоднай вады астудзiлi забiяк.

Валянцiна Пятроyна з дачкой Марыяй вадой разлiлi задзiр, а потым iхнiя рэчы склалi i выставiлi чамаданы на вулiцу. Жанчыны апраyданняy не слухалi, вiнаватага не шукалi, яны былi катэгарычныя y прынятым рашэннi: «Пакуль мiру мiж вамi не будзе – у хату не прыходзьце…»

Розныя целаскладам i выглядам, не падобныя характарамi Дабрынкiн i Цiхан пры якiх iншых абставiнах нiколi не пайшлi б на мiравую, але iх яднала пачуццё любовi, шчырае, да болю кранальнае, нават ахвярнае каханне да жонак. Яны yсю ноч моyчкi прасядзелi на чамаданах на беразе возера, а пад ранiцу прысунулiся y панадворак i гэтак жа моyчкi пастукалi y дзверы. Калi дзверы расчынiлiся i жанчыны y чаканнi сцiшылiся, мужчыны, не гледзячы адно аднаму y вочы, пацiснулi рукi i разам выдыхнулi: «Мiр».

Іх чакалi. На стале, засланым белым настольнiкам, пузацiлася пляшка каньяку, падобная на вiнаградную гронку. Марыя, хаваючы шчаслiвую yсмешку, паспешлiва выставiла з печы гусятнiцу з тушаным iндыком, мацi прынесла вэнджаныя мяса i каyбасу, салату, хлеб…

Мiр быy скрэплены i замацаваны, але засталася непрыязнасць, якая з гадамi ператварылася y прыхаваную варожасць. Калi стала пытанне, дзе жыць сям’i новаспечанага старшынi Дабрынкiна, пакуль не пабудуе сваёй хаты, зноy вырашалi жанчыны, праyда, цяпер унучка Насця была галоyным завадатарам у прымiрэннi бацькi i дзядулi. Дзмiтрый Дзмiтрыевiч дачцэ не пярэчыy, ды i як запярэчыш, калi Насця катэгарычна заявiла, што будзе жыць толькi y бабулi.

Сiтуацыя выходзiла за сямейныя рамкi: што скажуць людзi, як ацэняць старшыню, якi y сваёй сям’i ладу не мае? Вёска не горад, тут кожны на вiдавоку. Калi y градах пустазелле – гультайка гаспадыня, дроy на зiму не назапашана, агарод на Пакровы не абараны – гаспадар гультай i п’янiца. А калi сваёй гаспадаркi не мець, iмгненна пойдзе пагалоска, што чалавек нячысты на руку, будзе цягнуць з калгаса, няважна, якую пасаду займае, хоць старшынi, ветэрынара, даяркi, трактарыста цi пастуха.

Цiхану таксама не вельмi спадабалася зяцева суседства, але супраць жанчын i слова не сказаy, толькi кiнуy сваё любiмае «А няхай…»

Валянцiна Пятроyна yбачыла пад ложкам унучкi гаршчочак з фiялкамi i незадаволена зморшчылася:

– Ну, Анастасiя Дзмiтрыеyна, золатца ты маё дарагое, вырашыла загубiць кветачку?.. Толькi з’явiся!..

Жанчына дастала з кiшэнi фартуха мабiльны тэлефон, але тэлефанаваць перадумала, вырашыла трошкi прыбрацца. Мабiльны паклала на стол, зачынiла вакно, кашпо з кветкамi паставiла на падаконнiк i, памацаyшы сухую зямлю, яшчэ больш спахмурнела. Тэлефон нечакана ажыy i пад модны блюз пачаy слiзгаць, затанцаваy на стале. На блакiтным экране шчаслiвай усмешкай высвецiyся Насцiн твар. Валянцiна Пятроyна прыклала тэлефон да вуха.

– Бабулечка, накрывай на стол, дзядуля зараз прыедзе на скутары… За яго я на пасце…

Валянцiна Пятроyна i слоyца не паспела yставiць, а y слухаyцы пiкалi yжо кароткiя гудкi.

– Можа, гэтак i лепей… Толькi б мапед не зламаy, – услых сказала жанчына i заспяшалася на кухню.

Насця часта дапамагала дзеду, ведала нюансы пастухоyства, нават навучылася звонка страляць доyгай пугай i даволi хутка yгаварыла дзеда паехаць дадому. Цiхан агледзеy статак, праверыy «электрычнага пастуха», наказаy унучцы быць увесь час на пагорку, каб самой бачыць жывёлу i, галоyнае, каб яе бачылi каровы, завёy мапед, асядлаy i тут жа паспешлiва злез, заглушыy рухавiк. Ён быццам адчуy жончына хваляванне, узгадаy не раз чутае: «Твае сто дваццаць кiлаграмаy не для гэтай далiкатнай тэхнiкi…»

– Гэты гора-матацыкл не для мне, развалiцца праз сто метраy… Ды i каленi вышэй за руль, – незадаволена буркнуy Цiхан. – Лепш пешкi, напрасткi…

– Дзядуля, я папярэдзiла бабулю, што прыедзеш на скутары.

– Не, – махнуy рукой Цiхан, – я на сваiх дваiх… Паберагу бабулi нервы.

Жывёла пажадлiва скубла траву, i Насця цалкам даверылася «электрычнаму пастуху». Седзячы на дзедавым плашчы, яна нейкi час чытала канспект па эканомiцы, але запомнiць нiчога не магла: шкодзiла ранiшняе маладое прамянiстае сонца, якое спакуслiва купалася y празрыстым зыбкiм возеры. Ад цёплага свяцiла, яшчэ заспанага i разамлелага y лёгкiм тумане, патыхала цiхамiрнасцю i спакоем, яно расслабляла, падбухторвала i правакавала, настойлiва зазывала да сябе y трапяткую гуллiвую ваду. І дзяyчына паддалася спакусе, скiнула з сябе апратку i скокнула з велiкаватага берага y iскрыстую прахалоду.

Насця была добрым плыyцом i даволi хутка заплыла на сярэ-дзiну возера. Лежачы на спiне, рукi раскiнуyшы yшыркi, яна з асалодай гойдалася на цiхiх хвалях. Высока y небе, ловячы вецер, кружыy адзiнокi бусел. Насця загадала, што паплыве да берага, як толькi птушка yзмахне крыламi. Але бусел, быццам пачуyшы дзяyчыну, нечакана прыняy гэтую гульню. З патокамi ветру ён то апускаyся ледзь не да вершалiн блiзкiх таполяy, то yзлятаy угору, гэтак высока, што бачыyся не больш за голуба. Час для Насцi спынiyся. Яна зачаравана сачыла за птушкай, i y гэтыя хвiлiны ёй таксама хацелася мець крылы i, як гэты бусел, вольна кружыць над возерам, вёскай, лесам…

Нечакана бусел схамянуyся, спуджана замахаy крыламi i з траскучым рэзкiм клёкатам паляцеy у бок вёскi. Насця адразу yспомнiла пра абавязкi пастушкi, хутка даплыла да берага i праз некалькi мiнут узбегла на пагорак… Кароy на пашы не было, толькi далекаватая шаша клубiлася пылам, чуyся трывожны роy жывёл. Яна паспешлiва накiнула на мокрае цела сукенку, падхапiла плашч, пугу i басанож кiнулася yслед за статкам.

Самае кепскае не здарылася, статак у трыста пяцьдзясят галоy вёску абмiнуy i цяпер порстка шыбаваy у накiрунку кароyнiкаy. Насця супакоiлася – бяда мiма прайшла. Цэлымi непашкоджанымi засталiся i людскiя агароды, i кветнiкi каля хат, i платы паyз дарогу…

На шашы каля чырвонай машыны некалькi разоy свiснула пугай, ад «мерседэса» адагнала кароy. Сiтуацыя звычайная, вадзiцелi заyсёды прапускаюць статак.

13

Нечакана Гурскi адчуy сябе чужым, лiшнiм пры размове Дабрынкiна з трактарыстамi i няспешна па цвёрда накатанай дарозе пасунуyся y глыбiню мехдвара. Праз некалькi дзясяткаy крокаy апынуyся y дальнiм кутку, дзе каля самай агароджы, унiкаючы чужога вока, тулiлася яшчэ адна невялiкая пабудова. З шырока расчыненых дзвярэй даносiлiся галасы i грукат, рытмiчна гула пiла. Убачыy прытуленыя да сцяны чырвоныя дзверцы, капот, трэснутае шкло, ёкнула сэрца:

– Гэта ж мая машына!.. – ускрыкнуy Алесь i подбегам кiнуyся да майстэрнi.

Чалавек у зашмальцаваным, некалi ружовым камбiнезоне выносiy яшчэ адны дзверцы, убачыy Гурскага i прыпынiyся, нешта крыкнуy у прыцемненую майстэрню. Праз хвiлiну за яго спiнай узнiкла мядзведжая постаць барадатага Цiхана. Здаравенны бамбiза стаy паперадзе памочнiка, вiдавочна, сiлячыся баранiць яго ад няпрошанага госця, i, няспешна выцiраючы рукi анучкай, сцiшыyся.

– Што вы зрабiлi з маiм «мерседэсам»?.. – задыхаючыся ад гневу, прасiпеy Алесь.

– Рамантуем… Як дамаyлялiся…

– Я з Вамi нi пра што не дамаyляyся!.. – iстэрычна крыкнуy Гурскi i, мiнаючы самазваных умельцаy, шуснуy у майстэрню.

Калi yбачыy свайго yлюбёнца, аслупянеy… Вiдовiшча было не для чуллiвага чалавека. Пасярод майстэрнi на драyляных калодах стаяy толькi касцяк машыны. Усё, што можна зняць, было скручана i пазнiмана. У дадатак неймавернае: паперадзе разабранай машыны высiyся рухавiк. Некранутым застаyся толькi блiскучы люстэркавы дах, у якiм асiрацела i цяпер зусiм недарэчна паблiскваy цьмяны лiхтар.

Ахутаны адчаем Гурскi прысеy на нейкую скрыню, зiрнуy на бамбiзу:

– А рухавiк… Ён у чым правiнiyся?.. Навошта знялi?.. І як?… Як змаглi?.. Ды я вас…

– Не трэба пагражаць… Лепш дзякуй скажыце, што дзядуля yбачыy расколiну y блоку матора… – звонкiм прарэзлiвым голасам выпалiy памочнiк Цiхана.

– Я не прасiy рамантаваць, тым больш вышукваць непаладкi, – адмахнуyся Гурскi. – Перад паездкай у аyтамабiльным сервiсе зрабiлi тэхнiчны агляд, а тут нейкi захалусны yмелец мясцовага разлiву дашчэнту разабраy машыну.

– Вашы майстры не роyня дзядулю…

– Памаyчы, Насця, – перапынiy унучку Цiхан, – бачыш, не y сабе чалавек. А Вы, мiл чалавек, зрабiце ласку, iдзiце…

– Што?! – як уджалены, ускрыкнуy Гурскi; у гэтую хвiлiну ён зноy не мог стрымаць гнеy: – Гэта тое самае непаyналетняе дзяyчо, па чыёй вiне цярплю нястачу? Бач, схавалася за дзеда!.. Спярша напаскудзiла, статак праспала, машыну знявечыла… А каб павiнавацiцца, дык не, спрачаецца… Жыць вучыць, быццам я y нечым вiнаваты… Замухрышка!..

– А Вы… Вы – цецярук надзьмуты, п’яyка гiдкая, масляк абмакнуты! – адным духам выпалiла Насця i аж задыхнулася ад абурэння.

Рашучая, гатовая не толькi словамi адстаяць свой гонар, дзяyчына, сцiснуyшы кулачкi, коткай скокнула з-за спiны Цiхана, але yбачыла збянтэжанага Гурскага, спынiлася, прыкрыла далонню рот. Было немагчыма зразумець, цi то смяецца дзяyчына з разгубленага бiзнесмена, цi то спужалася свайго блазенства.

Здзеклiвая насмешлiвая тырада iмгненна збiла з Гурскага ваяyнiчы пыл. Мянушка «цецярук» была y лексiконе былой жонкi, вуха не разанула, хоць i зляцела з языка гэтай напорыстай дзяyчыны, але каб яго назвалi п’яyкай i масляком, ды яшчэ абмакнутым, гэта было занадта. Алесь шукаy словы, каб упiкнуць нахабнiцу, i не знаходзiy. Словы скончылiся, выслiзнулi з галавы, гледзячы y дзявочыя прамянiстыя сiнiя вочы ён раптам адчуy сябе брыдка ад асабiстага хамства.

«Што са мной здарылася? Адкуль ваяyнiчая непрыязнасць да жанчын?.. – са скрухай падумаy Гурскi. – Няyжо развод з Люсяй гэтак падзейнiчаy?..»

У майстэрнi запанавала нацятая цiшыня.

– Ты, Насця, трымай язык на прывязi, – крактануy у кулак Цiхан. – Пан Гурскi мае права быць незадаволеным… А Вы, мiл чалавек, не свавольце, не да твару Вам з дзяyчынай…

– Што за шум, а бойкi няма? – па-гаспадарску разняволена yвалiyся y майстэрню Дабрынкiн.

Убачыy машыну, i з загарэлага твару паволi спаyзла белазубая фальшывая yсмешка.

– Ну i ну! – вырвалася мiжвольнае, але старшыня iмгненна спахапiyся, узяy Гурскага пад руку, пацягнуy да выхаду i, як даyняму знаёмаму, з напускной бравадай засакатаy: – Ну i хай сабе… Сцяпан Іванавiч ведае што робiць!.. Выгляд у яго не сяброyскi?.. Дык yвагi не звяртайце… Ён вялiкi i целам, i дзелам… А потым, на лобе нi y каго не напiсана, якi ён… Па рабоце майстра вiдаць… Калi «мерседэс» разабраy, значыцца, гэтак трэба… Хто не yмее, той заyсёды памыляецца… А мой цесць нiколi не памыляецца… Ён тэхнiк ад Бога… Не верыце мне, дык у людзей запытайцеся… Людзi скажуць!..

Алесь слухаy Дабрынкiна i не чуy. Лёгкiм далёкiм фонам гулi словы, быццам з сапсаванага радыёпрыёмнiка, трошкi кружылася галава, а y скронях бухала адно: «Масляк абмакнуты…»

– Так што за машыну не хвалюйцеся, – вёy рэй старшыня, – Цiхан – чалавек дзiyнаваты, але адказны, добры. Жонку любiць, дачку песцiць, ва yнучцы зусiм душы не чуе… А таму, што бачылi i чулi y маiм кабiнеце, не верце… І ён, i я ведаем, на чым свет стаiць… Канешне, лепш сказаць – на кiм. А трымаецца свет на нас з Вамi…

– На нас?.. – перапытаy Алесь i раптам прасвятлеy тварам. – А не маглi б Вы, Дзмiтрый Дзмiтрыевiч, даць ключы ад «крайслера»?

– Свет на людзях трымаецца… На гаротных i грэшных, баявых i баязлiyцах, – быццам не чуючы Гурскага, запiнаючыся, прашаптаy Дабрынкiн i лiпкiм недаверлiвым позiркам абмацаy госця: ён цягнуy час, сiлiyся разгадаць намер «сталiчнай штучкi».

– Вы загубiлi маю машыну, дык я паеду у Парыж на Вашай, – рашуча заявiy Алесь.

– А-а-а, Вы пра Парыж!.. – ускрыкнуy павесялелы Дабрынкiн. – І чаму мне гэтая думка адразу не прыйшла y галаву?.. Падтрымлiваю… Чэсны i справядлiвы абмен… Канешне, часовы, пакуль «мерседэс» у рамонце… І не хвалюйцеся, ранiцай справiм дакументы, а цяпер, калi ласка, да нас на вячэру… Марыя Сцяпанаyна зачакалася… Прыспела, так сказаць, гаспадынi yзяцца за талерачкi, а гаспадару паднесцi госцю гарэлачкi…

Ужо на вулiцы Дабрынкiн азiрнуyся на цесця, крыкнуy:

– І Вы, Сцяпан Іванавiч, паспяшайце, нашы жанчыны чакаць не любяць…

– Я пазней буду… Работы шмат… – адгукнулася з майстэрнi Насця, уключыла пiлу, i заскрыгатала жалеза, веерам пасыпалiся на падлогу залацiстыя iскрынкi.

– Не-не, анiякай гарэлкi, – Гурскi з цяжкасцю вызвалiyся з цэпкiх старшынскiх рук. – Зараз iдзём у офiс, аддайце паперы, i я з вялiкай радасцю пакiну Вас… – ён шматзначна зiрнуy на Насцю i мякка, з яхiднасцю дадаy: – І Вашу гасцiнную сямейку…

У гэты момант на yездзе на мехдвор засiгналiла машына, пачулiся крыклiвыя надарваныя галасы, праз хвiлiну на розныя лады заскуголiлi мабiльныя тэлефоны Гурскага i Дабрынкiна. Яны моyчкi паслухалi суразмоyцаy.

– Ваш эвакуатар прыбыy, – незадаволена буркнуy старшыня i заспяшаyся на кантрольны пункт; праз некалькi крокаy прыпынiyся, строга паглядзеy на Гурскага, сказаy як адрэзаy: – Ведайце, пан Гурскi, «крайслер» аддам толькi «баш на баш» i толькi пад заклад «мерседэса».

– Няхай Ваш вартаyнiк прапусцiць машыну, – спакойна адказаy Гурскi i праз хвiлiну з напускной бравадай дадаy: – А сваю – цi лепш сказаць цесцеву? – гарэлачку Вы, Дзiм Дзiмыч, пiце з пастухом i… пастушкай.

Дабрынкiн быy раззлаваны. Вырашыць канфлiкт мiрна не yдалося. Багаты пiжон машыну забiраy, а значыць, i рамонт у гарадскiх майстэрнях вылiваyся y добрую капеечку. Ён разумеy, што гэтая «капеечка» выслiзне з яго кiшэнi, таму будоyлю дома трэба было прыпыняць i жыць у прымах далей.

Убачыy вартаyнiка, якi мiтусiyся каля апушчанага шлагбаума, крыкнуy i махнуy рукой, каб Алi прапусцiy эвакуатар. Пачакаy, пакуль машына прапылiць да майстэрнi, i пацiху пасунуyся yслед. У майстэрню заходзiць не стаy, прысеy на шырокую лаву, выцягнуy стомленыя ногi, прытулiyся спiнай да цёплай сцяны, падумаy: «Няма чаго бiсер сыпаць перад гэтым Гурскiм, што мог, зрабiy, а далей будзе што будзе… Жыy прымаком, яшчэ пажыву… Зрэшты, дзве гаспадынi y хаце – не так i блага, а што цвiка без згоды цесця y сцяну не заб’ю, не бяда. Цiхан – гаспадар, i сямейнiкi часцей на iм i нуду, i крыyду спаганяюць… Бывае, i я траплю пад гарачую руку Валянцiны Пятроyны, цешчы даражэнькай, але ж цесць заyсёды першым удар трымае…»

Развагi перапынiy вадзiцель эвакуатара. Ён шпарка выйшаy з майстэрнi i, махаючы рукой, быццам адпiхваючы некага ад сябе, ледзь не крычаy:

– Прыехаy за машынай, а тут адны запчасткi… Гэтак не пойдзе… Плацiце грошы за выклiк, i разбяжымся…

Пануры Гурскi, спрабуючы змякчыць канфлiкт i настаяць на сваiм, строга сказаy:

– За выклiк заплачу, але спачатку хачу з тваiм шэфам перагаварыць…

– Я i ёсць шэф… Мой эвакуатар не служба дастаyкi! Даеду да першага «гаёвага» i застануся без правоy…

Дабрынкiн у гэтай сiтуацыi не мог, не хацеy заставацца староннiм назiральнiкам. У яго з’явiyся шанец выкруцiць справу на свой капыл.

– Алесь Пятровiч, дазвольце я заплачу…

Ён подбегам кiнуyся да шафёра, выцягнуy партманет, разгарнуy, умольна зiрнуy на вадзiцеля эвакуатара:

– Колькi?..

– Яшчэ не хапала, каб за мяне плацiлi!.. – абурана yскрыкнуy Гурскi, але было позна.

Вадзiцель убачыy грошы i вокамгненна запусцiy тоyстыя пальцы y партманет старшынi, выхапiy некалькi паперак… Калi yбачыy, што гэта даляры, яго твар прасвятлеy:

– Дзякуй, мiл чалавек… Гэтага на салярку хопiць… Ён спрытна шмыгнуy у машыну, крута развярнуyся, падмiргнуy ашаломленаму Гурскаму i, па-блазенску рагатнуyшы, крыкнуy Дабрынкiну:

– Пакедава, селянiн… Калi зразумееш, што ссохне тая рука, што сабе не спрыяе, будзеш жыць яшчэ лепш… Ха-ха-ха…

Дзмiтрый Дзмiтрыевiч стаяy прынiжаны i прысаромлены. Да яго падышоy Цiхан, забраy кашалёк i, зiрнуyшы y сярэдзiну, цяжка yздыхнуy:

– Пуста! Эх, зяцёк, зяцёк! Разумны наперад не прэцца, а ты i сваё, i людскае гатовы прафiнцiць…

– Мае грошы, што хачу…

– Канешне ж, твае!.. – спакойны дасюль, ускiпеy Цiхан. – Гэта ж з табой разлiчыyся Юрка-жабнiк за рамонт «лексуса»?… Гэта ж ты па начах…

– Дзядуля, – гукнула Насця, i Цiхан, як спатыкнуyся, праглынуy набалелае, што даyно iрвалася з душы.

Ён торкнуy зяцю y рукi пусты партманет, нахiлiyся i шэптам прасiпеy у вуха:

– Паперкi заакiянскiя мной заробленыя… Яны yнучцы прызначалiся на вучобу, i Марыя павiнна была iх прыхаваць… А вось як даляры аказалiся y тваiм дзiравым кашальку?..

Цiхан хацеy яшчэ нешта сказаць, але yбачыy унучку i заспяшаyся y майстэрню. З-за ангара выехала машына, i твар Дабрынкiна расплыyся задаволенай yсмешкай. Ён расправiy плечы i шматзначна зiрнуy на Гурскага, маyляy, глядзi, што зараз будзе, эмацыянальна i з пафасам, быццам з трыбуны, прадэкламаваy:

– Злодзей замка не баiцца – ён баiцца дысцыплiны!.. Цiхан махнуy рукой, буркнуy: «Аж вушы баляць слухаючы», – але пачуy машыну i прыпынiyся.

Цяпер эвакуатар спынiyся далекавата, абачлiвы вадзiцель рухавiк не глушыy (ведала котка, чыё масла з’ела). Ён прачынiy акенца i з напускной бравадай крыкнуy:

– Азiят не выпускае, патрабуе загад нейкага Дабрынi…

– Па-першае, не азiят, а начальнiк аховы таварыш Карым… Па-другое, працоyную дысцыплiну нiхто не адмяняy, – скалячы зубы, весела пацяшаyся старшыня. – А ты, мiл чалавек, парушыy фiнансавую дысцыплiну… Грошы yхапiy, а распiску не даy, нават не спытаy, у чый кашалёк руку запусцiy… Але так i быць, дапамагу… Ты прыходзь заyтра y кантору гэтак часам к дзесяцi… Там пропуск на выезд з мехдвара i выпiшу… Заадно бухгалтар пралiчыць кошт тваёй звыштэрмiновай паездкi… І ведай, Дабрыня – для сваiх, а для цябе – Дабрынкiн Дзмiтрый Дзмiтрыевiч!

– Вы на прынцып, i я на прынцып… – загарачыyся вадзiцель.

Ён скокнуy з машыны на зямлю, падбег да старшынi i торкнуy яму у нагрудны кiшэнь тэнiскi скамечаныя паперкi.

– Пры сведках грошы вяртаю!.. А са мной Гурскi разлiчыцца… Ён выклiкаy эвакуатар, няхай i плацiць, цанавацца не буду… А «мерседэс» у гэткiм стане не павязу нi сёння, нi заyтра, нi паслязаyтра… Не выпусцiце – бiцца не буду… У вёсцы пажыву, на прыродзе… А Ваша бухгалтэрыя няхай налiчвае мне сутачныя, а фiрме – прастой эвакуатара… Калi ёсць праца, i тут параблю, канешне, па сталiчных расцэнках…

Гурскi падышоy да вадзiцеля, нешта сказаy, i той быццам пракаyтнуy сваю абуральную тыраду.

– Эх, зяцёк! – прыгладзiy ускудлачаную бараду Цiхан. – Ты y сваiм амплуа: забiy зайца, не забiy, а шуму многа нарабiy…

Дабрынкiн не звяртаy увагi на цесцевы кпiны, яго больш цiкавiла размова Гурскага з шафёрам. Яны гаманiлi шэптам, але i пачутых слоyцаy было дастаткова, каб зразумець, што вадзiцель ад свайго не адступiцца. Ён не памылiyся: Гурскi праз некалькi хвiлiн папрасiy выпусцiць эвакуатар, i Дабрынкiн, калi аддаваy загад вартаyнiку, з цяжкасцю стрымлiваy пераможную хiтрую yсмешку. Потым ён зноy запрасiy Гурскага на вячэру, але той, нядобра зiрнуyшы, сказаy як адрэзаy:

– Дзе мая начлежка?

– Што Вы, якая начлежка! – ускрыкнуy Дабрынкiн. – Будзеце жыць у хаце, спаць на пуховых падушках, есцi свежанькае, натуральнае… Я сам правяду да Лявонiхi i пракантралюю…

– Не маленькi, без праважатых абыдуся, – адмахнуyся Алесь. – І нiякiх жыць!.. Толькi адна ноч!

– А гаспадыня – чыста ангел, – як i не чуy Гурскага старшыня, – маладая, прыгожая i… – ён блазнавата падмiргнуy Алесю, – незамужняя…

– Вы мяне сватаеце?

– Ажанiцца – не yпiцца, – яшчэ больш ажывiyся Дабрынкiн. – Ідэя класная, i заyважце, пра сватаyство Вы сказалi…

Все книги на сайте предоставены для ознакомления и защищены авторским правом